ต้อนรับประเพณีไทยสุดโรแมนติกปลายปี
ในหน้านี้มีอะไรบ้าง?
พอเข้าสู่ช่วงปลายปี เทศกาลที่ได้รับความนิยมและคนรอคอยมากที่สุดอย่างลอยกระทงก็กลายเป็นกระแสอีกครั้ง เทศกาลลอยกระทงได้ชื่อว่าเป็นประเพณีที่โรแมนติกที่สุด อาจจะเป็นเพราะบรรยากาศน้ำขึ้นที่เพิ่มความสวยงามตามธรรมชาติ หรือพระจันทร์เต็มดวงที่ทำให้ท้องฟ้าดูสดใสกว่าทุกคน จึงเป็นเทศกาลที่คู่รักมักจะออกมาลอยกระทงร่วมกัน นอกจากนั้นลอยกระทงยังมีความสำคัญในแง่ของการรำลึกถึงความสำคัญของแม่น้ำที่หล่อเลี้ยงชีวิต
เทศกาลลอยกระทง 2566 วันไหน?
วันลอยกระทงจะตรงกับวันเพ็ญเดือน 12 หรือวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 12 เนื่องจากวันลอยกระทงตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ พระจันทร์จึงเต็มดวงกลมเด่นอยู่บนฟ้า และยังเป็นวันที่น้ำขึ้นอีกด้วยจึงเหมาะกับการลอยกระทง และการนับวันตามการขึ้น – ลง ของดวงจันทร์นี้เป็นการนับตามปฏิทินจันทรคติ ซึ่งปัจจุบันไม่นิยมนับแบบนั้นแล้ว ทำให้วันต้องมาดูว่าปีนี้วันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ตรงกับวันอะไร โดยในปี 2566 วันลอยกระทงตรงกับวันที่ 27 พฤศจิกายน 2566 นั่นเอง
จุดกำเนิดเทศกาลลอยกระทง
เทศกาลลอยกระทงเป็นประเพณีและเทศกาลเก่าแก่ในพื้นที่แถบเอเชียมาอย่างช้านาน โดยอิงความเชื่อตามศาสนาพราหมณ์ – ฮินดูที่เชื่อว่าท้องน้ำมีพระแม่คงคาสถิตอยู่ การลอยกระทงจึงเป็นการขอขมาพระแม่คงคา วันที่ลอยกระทงจึงเลือกวันที่น้ำขึ้นสูงสุด ซึ่งก็ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 และเนื่องจากตรงกับวันพระใหญ่ด้วย วันลอยกระทงจึงเชื่อมโยงเข้ากับการทำบุญ การบูชาและสักการะพระพุทธเจ้าด้วยเช่นกัน
ส่วนการทำกระทงสันนิษฐานว่ามาจากท้าวศรีจุฬาลักษณ์ หรือนางนพมาศ พระสนมในสมเด็จพระร่วงแห่งกรุงสุโขทัย (ภายหลังมีข้อโต้แย้งว่าตำรับท้าวศรีจุฬาลักษณ์ถูกเขียนขึ้นในสมัยต้นรัตนโกสินทร์ ท้าวศรีจุฬาลักษณ์จึงอาจไม่มีตัวตนจริง) ได้ประดิษฐ์กระทงจากใบตองขึ้นออกมาเป็นรูปทรงดอกบัวโกมุท ซึ่งจะเป็นดอกบัวที่บานในยามค่ำคืนเพื่อบูชาแด่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ภายในกระทงจะมีการจุดธูปเทียนบูชา และดอกไม้ใส่ลงไป เพื่อแทนการบูชาตามความเชื่อ และตัวนางนพมาศเองก็เป็นสัญลักษณ์ของวันลอยกระทง มีการเช่าชุดนางนพมาศมาร่วมงานลอยกระทงในหลายพื้นที่
กิจกรรมในวันลอยกระทงที่น่าสนใจ
วันลอยกระทงในปัจจุบันกลายมาเป็นเทศกาลที่มีความรื่นเริงมากยิ่งขึ้น มีการจัดงานกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อดึงดูดนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ กลายเป็นอีกหนึ่งประเพณีที่ได้รับความสนใจเป็นอย่างมาก โดยกิจกรรมที่น่าสนใจในวันลอยกระทง ได้แก่
-
ลอยกระทงตามแหล่งน้ำ
เทศกาลลอยกระทงก็ต้องมีการลอยกระทง โดยการลอยกระทงในปัจจุบันไม่ได้มีเพียงกระทงใบตองรูปดอกบัวโกมุทอีกแล้ว แต่มีการปรับเปลี่ยนให้เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมากขึ้น เพราะกระทงใบตองกลายเป็นขยะในลำน้ำเป็นประจำทุกปี กระทงที่ได้รับความนิยม เช่น กระทงขนมปัง สำหรับลอยในแหล่งน้ำที่ปลาหนาแน่น กระทงน้ำแข็งที่ละลายได้เองโดยไม่เกิดขยะ
-
เที่ยวงานวัด
เนื่องจากวันลอยกระทงตรงกับวันพระใหญ่ด้วย วัดประจำท้องที่ต่าง ๆ จึงมีการจัดกิจกรรมงานวัดขึ้นมาเพื่อเชิญชวนให้พุทธศาสนิกชนเข้ามาทำบุญ ภายในวัดจะมีกิจกรรมต่าง ๆ มากมาย และมีชาวบ้านมาเปิดร้านขายของ วัดที่เด่นเรื่องวันลอยกระทง เช่น วัดภูเขาทอง
-
ประกวดนางนพมาศ
สีสันของวันลอยกระทงอย่างการประกวดนางนพมาศเป็นเวทีที่จัดขึ้นเพื่อเฟ้นหาสาวงามที่ครองตำแหน่งนางนพมาศ ซึ่งการจัดกิจกรรมประกวดนางนพมาศจะมีหลายเวที ทั้งเวทีระดับตำบล ไปจนถึงเวทีระดับจังหวัด การประกวดนางนพมาศก็เป็นอีกหนึ่งกิจกรรมที่ดึงดูดให้คนไปเที่ยว
-
ประกวดกระทงสร้างสรรค์
การทำกระทงไม่ได้เป็นเพียงแค่การทำสิ่งบูชาไปลอยลงแม่น้ำเท่านั้น แต่หลายพื้นที่มีการประกวดกระทงสวยงามและกระทงสร้างสรรค์ด้วย โดยกระทงที่ประกวดมักจะมีขนาดใหญ่กว่ากระทงทั่วไป มีการแกะสลัก หรือใช้วัสดุทำกระทงที่แตกต่าง เป็นอีกหนึ่งพื้นที่ในการแสดงความสามารถของคนไทย
-
ปล่อยโคมลอย
การปล่อยโคมลอยเป็นเอกลักษณ์ของจังหวัดเชียงใหม่ ที่มีภาพการปล่อยโคมในประเพณียี่เป็งหรือลอยกระทง แต่ปัจจุบันมีการรณรงค์เรื่องการปล่อยโคมมากขึ้น ทั้งในด้านมลภาวะทางอากาศ และอันตรายจากการที่โคมลอยหล่นใส่บ้านเรือน แต่การปล่อยโคมก็ยังเป็นอีกกิจกรรมที่คนรอคอยอยู่ดี
ลอยกระทงใกล้จะเวียนมาถึงแบบนี้ต้องรีบชวนหวานใจไปลอยกระทงด้วยกัน เพราะบรรยากาศปลายปีที่อากาศกำลังสบาย พระจันทร์ที่เป็นใจ และสายน้ำกับสายลมเอื่อย ๆ เป็นช่วงเวลาในการเพิ่มความโรแมนติก และขอพรให้ความรักราบรื่น หรือจะไปลอยกระทงกับเพื่อนหรือครอบครัวก็เป็นกิจกรรมประจำปีที่กระชับความสัมพันธ์ได้ดีเช่นกัน ลอยกระทงอย่างมีสติ คำนึงถึงสิ่งแวดล้อม และเป็นส่วนหนึ่งในการสืบสานประเพณีนี้ไปด้วยกันเถอะ
อ่านเพิ่มเติม:
- งานลอยกระทงพิษณุโลก 2566 ชมโคมไฟสวยงาม และกิจกรรมอีกมากมาย
- Check-in จุดลอย งานลอยกระทงคลองโอ่งอ่าง 2566 บรรยากาศเป็นใจ
- รวมชุดไทยลอยกระทงสำหรับเด็ก สืนสานประเพณีวัฒนธรรมไทย
- สีฐานเฟสติวัล งานลอยกระทง ขอนแก่น 2565 จัดขึ้นวันไหน
- กิจกรรมงานลอยกระทง มีอะไรบ้าง ทำได้ทั้งผู้หญิงและผู้ชาย